"Балабқша әлемі" жас мамандар мектебі. Тақырыбы: «Мектеп жасына дейінгі балалармен жұмыс сапасын арттырудың факторларының бірі ретінде педагогтардың өздігінен білім алуы» әдіскер Тасимова Н.К.

Тақырыбы: «Мектеп жасына дейінгі балалармен жұмыс сапасын арттырудың факторларының бірі ретінде педагогтардың өздігінен білім алуы»

Мектепке дейінгі тәрбиешінің өзін-өзі тәрбиелеу мақсаты:

Оқыту мен тәрбиелеу әдістерін кеңейту және жетілдіру мақсатында жалпы педагогикалық - психологиялық білімді кеңейту; әртүрлі әдістер бойынша білімдерін тереңдету;  педагогика ғылымының жетістіктерін, озық педагогикалық тәжірибені меңгеру; педагогтың жалпы мәдени деңгейін көтеру.

Өзін-өзі тәрбиелеу – педагогикалық жетілдірудің тиімді жолы педагогтардың шеберлігі. Қазіргі білім беру жүйесі тәрбиешіден өз білімін үнемі жетілдіріп отыруды талап етеді. Білімді әртүрлі жолдармен алуға болады. Бүгінгі таңда педагогтерге қызметтердің үлкен спектрі ұсынылады: Мектепке дейінгі мекемелерде, біліктілікті арттыру курстарында, семинарларда т.б.

Өзін-өзі тәрбиелеу жұмысының мазмұны:

1-кезең – өзін-өзі тәрбиелеу қажеттілігінің пайда болуы, өзін-өзі дайындығын бағалау, білімге деген қажеттілікті сезіну, мақсат пен міндеттерді қою.

2 кезең – өзін-өзі тәрбиелеу бойынша жұмысты жоспарлау.

3-кезең – теориялық оқу.

4-кезең – практикалық іс-әрекет (алған білім, білік және дағдыны, алынған сапаларды тәжірибеде қолдану: оқу құралдары мен атрибуттарды жасау, т.б.)

5-кезең – өзін-өзі тәрбиелеудің қорытындысын шығару (педагогтар кеңесінде сөз сөйлеу, ашық көрініс өткізу, ойын және оқу құралдарын құрастыру, мәселе бойынша картотека құрастыру, балалармен жұмыс істеудің перспективалық жоспары, көрме ұйымдастыру. балалардың немесе педагогтың өзін-өзі тәрбиелеу тақырыбына арналған жұмыстары).    

Тәрбиеші оқу жылында немесе басқа уақыт кезеңінде оны шешуде белгілі бір қиындықтарды сезінетін немесе ең үлкен қызығушылық тудыратын мәселемен тереңірек айналысады. Тәрбиеші өзін-өзі тәрбиелеу іс-әрекетінің тақырыбын өзі анықтайды, ол тәрбиешінің кәсіби қызығушылығынан туындайды, содан кейін өзін-өзі тәрбиелеудің мақсаты мен міндеттерін белгілейді және жеке жоспарды жазбаша түрде жасайды - не және қандай мерзімде қажет, меңгеру, аяқтау, орындау.

Мектепке дейінгі тәрбиешілерге жеке өзін-өзі тәрбиелеу жоспарын жазудың әртүрлі формалары ұсынылады.  

Педагогтың өзін-өзі тәрбиелеу формалары: кәсіби және әдістемелік деңгейді арттыру бойынша өзіндік жұмысты қамту; мектепке дейінгі білім беру мекемесінің әдістемелік жұмысына педагогтардың белсенді қатысуына бағытталу;

Тиімділік мынада:  өз білімдерін толықтыруға және нақтылауға мүмкіндік беретін, балалармен жұмыс жасауда туындайтын жағдайларды терең және егжей-тегжейлі талдауды жүзеге асыруға мүмкіндік беретін өзін-өзі тәрбиелеу бойынша өзіндік жұмыс;- педагогикалық білімді ұдайы толықтыру қажеттілігін дамыту, ойлау икемділігін қалыптастыру, оқу-тәрбие процесін үлгілеу және болжау қабілеті, шығармашылық әлеуетін ашу.

Кәсіби өсу шарттары:

1.Өзін-өзі тәрбиелеу жұмысы

2. Әдістемелік, педагогикалық және пәндік әдебиеттерді оқу

3.Желіде шолу

4. Семинарларға, конференцияларға, шеберлік сабақтарына, іс-шараларға қатысу, әріптестермен тәжірибе алмасу.

5. Біліктілікті арттыру курстарын жүйелі түрде аяқтау

6. Талдау бойынша ашық оқу іс-шараларын өткізу

7.Ақпараттық және компьютерлік технологияларды зерттеу

8. Әртүрлі деңгейдегі қашықтықтан конкурстарға қатысу, түрлі сайттарда мақалалар жариялау

Бүгінгі таңда балабақша тәрбиешісінің кәсіби құзыреттілігінің маңызды сипаттамалары- ның бірі оның өзін-өзі тәрбиелеуге деген қажеттілігі, кәсіби өсуге ұмтылуы болып табылады. Кәсіби қызметтегі өзінің жетілмегендігін сезіну педагогикадағы білімді тереңдету және оқу-тәрбие процесінің жаңа әдістерін меңгеру үшін жақсы ынталандыру болып табылады. Тәрбиешінің өзін-өзі тәрбиелеудегі іс-әрекеті қандай құрамдас бөліктерден тұратынын, кәсіби деңгейін қандай тәсілдермен көтеру.

Тәрбиеші мамандығы өте маңызды, өйткені ол балалардың өмірі мен дамуына жауапты. Өзін-өзі құрметтейтін тәрбиеші әрқашан сауатты, кәсіби, балалар мен ата-аналар үшін қызықты тұлға болуға ұмтылады. Қазіргі тәрбиеші – баланы мұқият тыңдайтын, оның барлық сұрақтарына жауап табуға тырысатын, оның жан-жақты шығармашылық дамуына педагогикалық жағдай жасайтын және осымен ынта-жігермен айналысатын адам. Дәл осындай тәрбиеші болу үшін сіз өзіңіздің интеллектуалдық және педагогикалық қабілеттеріңізді дамытуға қамқорлық жасауыңыз керек. Өзін-өзі тәрбиелеумен айналыссаңыз, бұл мақсатқа жетуге болады. Өзін-өзі тәрбиелеу – тәрбиешінің өзінің кәсіби білімі мен дағдыларын жетілдіруі, жаңасын меңгеруі.

Тәрбиешінің өзін-өзі тәрбиелеуінің негізгі бағыттары:

 Мектепке дейінгі мекемеде педагогикалық қызметті жүргізу бойынша жаңа нормативтік құжаттамамен танысу; жаңа ғылыми-әдістемелік әдебиеттерді зерттеу педагогика ғылымының қазіргі жетістіктерін, сонымен қатар даму психологиясы мен физиологиясын зерттеу, соңғы бағдарламалармен және педагогикалық технологиялармен танысу, мектепке дейінгі мекемелердің озық тәжірибелерімен танысу, жалпы даму деңгейін арттыру.

Ғылымда өзін-өзі тәрбиелеу әрекетінің үш деңгейі анықталған:

бейімделгіш;

проблемалық іздеу;

жаңашыл.

Әрбір келесі деңгей алдыңғыны қамтиды және сонымен бірге сапалық өзгерістермен ерекшеленеді.

Бірінші - бейімділік, жаңа бастаған педагогқа тән. Оның мақсаты – мамандыққа бейімдеу.

Екінші-проблемалық-ізденіс деңгейі - өзін-өзі тәрбиелеу іс-әрекетінің сапалы жаңа кезеңі. Дәл осы кезеңде жұмыстың тиімді әдістерін, өзіндік әдістерін табуға болады.

Үшінші-инновациялық деңгей сәйкес дағдыларды дамытудың жоғары деңгейін білдіреді. Бұл кезеңде педагог практикалық жаңалығы бар қызметтің әлеуметтік маңызды өнімін жасайды. Толық таңдау еркіндігі, толық тәуелсіздік факторы өзін-өзі тәрбиелеуде ерекше із қалдырады. Бұл таңдау әркімге беріле бермейді, ол мақсат қоюды ғана емес, сонымен бірге оны жүзеге асыруда еңбекті, табандылықты талап етеді.