«Баланың денсаулығы біздің қолымызда» психолог Идрисова К.Г. медбике Апенова А.А.

           «Дені саудың-жаны сау» деп халқым бекер айтпаған. Адамның денсаулығы-қоғам байлығы. Әрбір адам өз денсаулығына мықты болу жолдарын қарастыру керек. Адамның денсаулығы тек тұқым қуалаушылыққа ғана емес, көбінесе оның өмір салтына, әдеттеріне, тамақтануына, еңбек жағдайларына байланысты. Адам денсаулығының жақын достары: тазалық, күн тәртібі, спорт,таза ауа, дұрыс тамақтану

Қоғамның қазіргі жағдайы, оның дамуының жоғары қарқыны адамға және оның денсаулығына жаңа, жоғары талаптар қояды. Ең бастысы-мұндай әдістерді, санаға терең енетін сөздерді табу. Сондықтан педагогпен ата - аналардың міндеті-баланы кішкентай кезінен бастап оның денсаулығына дұрыс көзқарасын, денсаулыққа деген жауапкершілік сезімін ояту. Біз денсаулықтың ең маңызды, анықтаушы факторы адамның санасы, салауатты өмір салтын қалыптастыру үшін құралдар мен әрекеттерді саналы, саналы таңдау деп санайтын ғалымдардың пікіріне қосыламыз. Біз балаға денсаулыққа пайдалы кез-келген жағдайда дұрыс таңдау жасауды және зиянды нәрселерден бас тартуды үйретуіміз керек.

Дені сау бала қандай болуы керек?

Денсаулық – бұл барлық органдардың функциялары сыртқы ортамен теңдестірілген және ешқандай ауыр өзгерістер болмайтын дененің жағдайы.

Дененің негізгі функцияларының деңгейі  өмірлік белсенділігінің келесі негізгі көріністері бойынша мінез құлық сипатымен анықталады:

1. Көңіл-күй (тыныш, көңілді, көңілді).

2. Ұйқы: ұйықтау тез, тыныш, ұйқы терең, ұзақ.

3. Тәбеті жақсы.

4. Ояну сипаты белсенді.

5. Жеке ерекшеліктері: көпшіл, көңілді, мұқият, ізденімпаз, оңай үйренуге болады

Балалардың денсаулығын сақтау және нығайту, олардың психофизикалық дамуы қазіргі уақытта мектепке дейінгі білім беру мекемелерінің көпшілігі үшін ең өзекті және басым болып табылады. Сонымен қатар, балаға педагогтер мен ата-аналар тарапынан жоғары талаптар қойылады, бұл оның шамадан тыс жұмыс істеуіне, жүйке шамадан тыс қозуына, отырықшы өмір салтын қалыптастыруға ықпал етеді. Денсаулықты нығайтудың, сырқаттанушылықты азайтудың және балалардың өнімділік деңгейін арттырудың тиімді құралы-денені шынықтыру. Бірақ күнделікті әдеттегі процедуралар. Арнайы ұйымды, қосымша уақытты қажет етпейтін: үй-жайда және ауада тиісті киімде болу, салқын сумен жуу, ашық терезеде, терезеде ұйықтау, алаңда дене шынықтырумен белсенді айналысу, күнде қимыл белсендігін арттыру болып саналады.

Денсаулықты нығайтудың жақсы құралы – суды көбірек пайдалану. Балалар онымен ойнағанды ұнатады; мұндай әрекеттер көңіл-күйді жақсартады, оған қуанышты эмоциялар тудырады. Бұл денені сауықтыру үшін қолданылуы керек. Жылы мезгілде су процедураларын бастаған дұрыс. Балаларды салқын сумен жуыңыз. Алдымен қолды шынтаққа, содан кейін мойынға, бетке жуыңыз.Біз баланы дені сау, физикалық белсенді болуға, оны қазіргі өркениетті әлемнің қауіптерінен қорғауға үйретуіміз керек.Егер керісінше болса: балаға қиындықтарды жеңуге, барлық физикалық күш-жігерді жеңуге мүмкіндік беру керек пе? Сонымен қатар, балалар өз мүмкіндіктерінің өлшемін анықтауға үйренеді, сақтықты дамытады, күрделі моториканы сәтті игеруге дайындалады, мысалы, велосипедпен жүру, мәнерлеп сырғанау және т. б. саусақтардың, қолдардың, иықтардың, арқаның және іштің бұлшықеттері күшейеді, бала икемді, епті, тапқыр болады – бұл сізге жарақаттанудың алдын алу!Бала дені сау және күшті, өзіне сенімді болады. Ол оңай жүреді және аурудың алдын алады, сабақтар сәтті өтеді. Сондай-ақ, физикалық дамыған бала көбірек қозғалғысы келетіндігі маңызды, және бұл қозғалыс қажеттілігін одан әрі дамыту керек, ол үшін балаға, таңғы жаттығу, денешынықтыру сабақтары, қимылды ойындаройнап, таза ауада серуенның маңызы зор.

Балаға тыныш, мейірімді психологиялық климат қажет.

Баланың көзiнше ұрысуы оның невроздың пайда болуына ықпал етедi немесе жүйке жүйесiнiң бұрыннан бар бұзылуларын қиындатады. Осының бәрі балалар ағзасының қорғаныш мүмкіндіктерін айтарлықтай төмендетеді. Осыны ескере отырып, біз әрқашан жақсы көңіл-күйде болуға тырысуымыз керек. Есіңізде болсын: біз күлімсіреген сәтте бірден жеңілірек болады,

Жақсы көңіл-күйге ықпал ететін адреналин бөліне бастады, күлімсіреп – сенімдіжәне көңілді көңіл-күйді қамтамасыз ететін басқа гормон – эндорфинге көмектесті.

Ал біздің тітіркенуіміз механикалық түрде балаға да ауысады.

Эмоционалдық тұрақтылық және оған байланысты мінез-құлық

тәрбиеленеді. Бұл жерде біз көретін, қабылдайтын, естетін нәрсеге дұрыс

және ұтымды қарау білігі маңызды. Енді бір-бірімізге қуаныш сыйлайық! Денсаулығымыз мықты болу үшін.

«Балалардың  денсаулығы  біздің қолымызда»

         Балалардың  денсаулығын  қалыптастыру,олардың  денесінің  толық  дамуы қазіргі      қоғамдағы  негізгі  проблемалардың  бірі  болып  табылады  .мектепке   дейінгі  жас-әр  адамның  өмірдегі   ең  маңызды  кезең. Дәл  осы  жас  кезеңінде  денсаулықтың, дұрыс  физикалық  дамудың  негізі  қаланады, моториканың  қалыптасуы  жүреді,  дене  шынықтыру  мен  спортқа  деген  қызығушылық  қалыптасады, мінез  құлық  қасиеттері  тәрбиеленеді. сауықтыру  іс-шаралар арқылы, сауықтыру  және  қатаю  бағыттарын  қамтиді.

1. Дене  шынықтыру

Балабақшада /дене  шынықтыру  сабақтары, таңертеңгі   және  түскі  үйқыдан  кейінгі  гимнастика, серуендегі  физикалық  жаттығулар , жүзу   сабақтары  және т.б. Мектепке  дейінгі  жастағы бала   бұлшықет  қуанышын  сезініп, қозғалысты   жақсы  көруі  керек, бұл  оған  өмір  бойы  қозғалыс  қажеттілігін  сезінуге, спортқа, салауатты  өмір  салтына  қосылуға  көмектеседі. дене   жаттығулары   балаларға  қуанышты  көңіл- күй  сыйлаған  кезде  денеге  пайдалы  әсер  етеді. Мұның   бәрі  балалардың  қозғалыс  белсенділігін  арттыруға  көмектеседі.

1. Гигиеналық  және   әлеуметтік-тұрмыстық  факторлар/күн тәртібі, ұйқы, тамақтану, киім, ойыншықтар/

Күнделікті   режимның  маңызды  компоненттері- ұйқы, ашық  ауада  болу, ойын әрекеті, тамақтану, жеке  гигиена.

Күннің  дұрыс  режимі  шаршаудың  алдын  алып, дененің  жалпы  қарсылығын  арттырады. Ойыншықтар  баланың  жасын  ескере  отырып  дұрыс  таңдалады.

1. Сыртқы  орта  факторлары / күн,ауа,су/

Қатаюдың  негізгі   құралдары-күн,ауа  және  су . бөлмені  мұқият   желдету  керек. бөлмедегі оңтайлы  температура 18-22 градуста  , бала  жеңіл  киімде  болу  керек. қатаюдың  ең  қолжетімді  түрі-ауа  ванналары. Бала  күн  сайын  кем  дегенде   3  сағат  ауада  болуы  керек. күн  ванналары  пайдалы  болғанымен / олар  дененің  қорғанысын  күшейтеді, қатаң  мөлшерде  болуы  керек. күн  ванналарын  қабылдау  кезінде  бас  киіммен жабылуы  керек қатаюдың  ең  күшті   құралы-су. су  рәсіміне мыналар  жатады:құю, сүрту, душ  қабылдау ,ашық  су  айдындарында  шомылу. Су  процедуралары   таңертеңгі   жаттығудан  кейін  жүзеге  асырылады. Жаттығулар, су  процедуралары, таңғы  ас  баланың   сергек  болуына, белсенді  ойнауға, балабақшаға, содан  кейін  мектепке  баруға  деген  ұмтылысына  ықпал  етеді. Балаларымыздың  сау  болғанын көргіміз  келсе, күн  сайын  қатаю  процедураларын  жүргізуіміз  керек.

1. Дәрумендер

Баланың  денесінің  қорғаны  қабылетін  арттыру  үшін   дәрумендер /витамин /  қабылдау  ұсынылады.  «витамин»  сөзі  латынның  «vita» - «өмір» сөзінен  шыққан. дәрумендер  зат  алмасуға   қатысады және белгілі  биохимиялық және  физиологиялық  процестерді  реттейді. дәрумендермен   қанықтылықтың  белгілі  бір деңгейіне  жету  үшін,  әсіресе  қыста – көктемде  оңтайлы  арақатынастарда  дәрумендік  кешендерді  қамтитын  препараттарды  қолдану  қажет. тұмау  мен жрви  эпидемиясында , күнде  дәрумендерді   қолдану  балалардың  ауруын  кем  дегенде  2 есе  азайтады.

1. Жарақаттар  мен  жазатайым  оқиғалардың  алдын  алуы

Жарақаттар  мен  жазатайым  оқиғалар  баланың  денсаулығына  ауыр  зардап   әкеледі.сондықтан  ата-аналар :

-баланың  іс- әрекетін  үнемі  қадағалап, не және  қайда  қауыпты   екенін айту ;

-зергерлік  бұйымдардың  , косметиканың,  дәрі – дәрмектердің  ,химиялық  заттарды және  жуғыш   заттарды  арнайы орында  сақтау ;

-балкондар  мен  терезелерді   жабу ;

-баланың  ауызына  тиын, түйме  салуға , саусақтарын  соруға  тыйм  салу ;

есіңізде  болсын : баланың  денсаулығы  сіздің  қолыңызда !